دەسەڵاتی مرۆڤ بەسەر پیربووندا

دەسەڵاتی مرۆڤ بەسەر پیربووندا
زانایان ماوەیەكی زۆرە بڕوایان وایەكە ھۆی پیربوون، زیانە مولوکولییەكانە[1] كە لە درێژایی تەمەن، لە جەستەدا كۆ دەبنەوە. دروستبوونی بەرھەمێك لە ڕەوتی بەكارچوونی ئۆكسیجن لە خانەكانی[2] لەشدا و چەن ڕەوتی تریش كە بۆ بەردەوامبوونی ژیان پێویستن ھۆی زیانەكەن كە پێى دەڵێن سترێسی ئۆكسیداتیو[3]. لە ئەنجامدا، خانە زیانبارەكان ناتوانن وەك پێویست كار بكەن یا شتێكی خراپتر لەوەشیان بەسەر دێت كە ئەوەش گرتنە خۆی بڕێك تایبەتمەندیی نوێیە كە ھاندەرن بۆ دەسپێبوونی شێرپەنجە.

بۆ نموونە،‌ جۆرێكی تایبەتی مشكەكوێرە[5] سەرەڕای ئەوە كە ڕادەیەكی زۆر زیاتری لەو بەرھەمە تێدا كۆ دەبێتەوە، دەتوانێت زیاتر لە سی ساڵ بژی (10 بەرامبەری مشكە ھاوقەبارەكەی خۆی).

تایبەتنامە ھۆژان گەلاوێژی 1393ی ھەتاوی-لاپەڕەی 63
سەرچاوە:

Scientific American-Health – Ask the Experts- January 30, 2013

1- مولکولیMolecular

2- Cells سلولها

3- Ooxidative stress

4- Melinda Wenner Moyer ملیندا ونرمیر

5- Naked mole rat موش کور