هەرچەند مرۆڤ ڕادەیەکی زۆر وزە دەستەبەر دەکات، بەڵام ئێستاش شیاوی ئەوە نییە کە تەنانەت لە ئاست شارستانییەتی جۆری یەکیش پۆلێنبەندی بکرێت.

ئایا سەرچاوەی ژیان لە زەوی بووە یاخود بە هاتنی پێکهاتە بنەماییەکانی ژیان لەگەڵ بەردەسپاشێک بۆ زەوی دەستیپێکردووە(ناسراو بە پانسپێرمیا).

هەڵبەت ئەم بیرۆکەیە زۆرتر بەهۆی “کاڕڵ ساگان” باو کرا کە بەجێی تەنیا سێ جۆری تایبەتی شارستانییەت پێوەرێکی بێپسانەوەی بۆ ئەندازەگرتن پێشنیاز کردووە.

کۆمەڵێک لە توێژەرانی زانکۆکانی هێڵسینکی و ئۆڤیدۆ و ساسێکس، بە کەڵکوەرگرتن لە تەکنیکێکی هەڵکەوتوو لە بیردۆزیی ڕیشاڵە بە ناوی دووانەی هۆڵۆگڕافیک هەڵمەتیان بۆ ئەم گرفتە بردووە.

ئێمە سەرەتا لە ساڵی ٢٠١٥دا شەپۆلەکانی گراڤیتیمان (شەپۆلگەلێک لە تانوپۆی سپاشدا) دۆزییەوە. تاکوو ئێستا شەپۆلگەلێک لە کونەڕەشەکان (ڕەشەچاڵەکان) و وێککەوتنی ئەستێرە نۆترۆنییەکانمان بینیوە.

لە تەلەسکۆپێکی سپاشی، دڵۆپەی تراوەکان گۆی تەواو ساز دەکەن. بۆ تاقیکردنەوەی پێواژۆیەکە، تیمەکە هەوڵی داوە لە ئاو کەڵک وەربگرێت. بۆ دڵنیابوون لە ئەنجامی دروست تیمەکە هەوڵی داوە چڕیی ئاو، نزیک چڕیی ئەو پۆلیمێرانە بێت کە بڕیار بوو لە سازکردنی نیسکۆکە تراوەکاندا لە کار بکرێن تا کاردانەوەی گراڤیتی لە تاقیکارییەکە کەم بکرێتەوە.

ڕووناکایی گەورە شارەکان، پاژی کیمیایی تایبەت لە بەرگەهەوا و سووڕانەوەی هەسارەسووڕە دەستکردەکان (مانگۆڵە دەستکردەکان) کە بە دەوری هەسارەیەکدا دەسووڕێنەوە، دەتوانن پیشاندەری بوونی شارستانییەتی ژیر لە هەسارەیەکدا بن.

ئەم ڕێکارە دەتوانێت جێگرەوەیەکی باش بێت بۆ ماددە کیمیاییە مەترسیدارەکان کە بە مەبەستی ئاوارتنی میکڕۆپلاستیکەکان دەڕژێنرێنە ناو ئاوەڕۆکان.

نووسەرانی ئەم گوتارە بڕوایان وایە ئەم ئەستێرەیە نزیک ١٢.٨ ملیار ساڵ لە ئێمە دوورە و تەنیا ٩٠٠ ملیۆن ساڵ پاش تەقینەوەی مەزن بەدی هاتووە.

بەکتریاکان بە بۆنەی داشکاندنی لاکتۆز بۆ سازکردنی ماست ناسراون. ئێستا توێژەران لە زانکۆی “نۆڕس وێستڕن” و زانکۆی “لانزا تێک” لە بەکتریاکان بۆ داشکاندنی دیۆکسایدی کاربۆن بۆ سازکردنی ماددەی کیمیاییی پیشەییی بەنرخ کەڵک وەردەگرن.