لە ڕێگەی دۆزینەوەی بەهەڵکەوتی “تەنۆلکەی شەیتان”، نهێنییەکی ٦٧ ساڵە ئاشکرا بوو.
لە کاتی لێکۆڵینەوە لە ماددەیەک کە دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە ئاشکراکردنی نهێنییەکانی سوپەرگەیێنەرەکان، زانایان بەهەڵکەوت “تەنۆلکەی شەیتان”یان دۆزییەوە کە بۆ یەکەم جار نزیکەی ۷۰ ساڵ لەمەوبەر تیۆریزە کرا، بەڵام هەرگیز لە ڕێگەی ئەزموونەوە پشتڕاست نەکرایەوە.
تەنۆلکەی شەیتان لەلایەن زانای بواری فیزیک دەیڤید پاینز لە ساڵی ١٩٥٦ پێشبینی کرا. ئەو بۆی دەرکەوت کە ئەم تەنۆلکانە دەکرێت لە ماددەیەکدا دروست ببن کە دوو باندی ئەلیکترۆنی و وزەی جیاوازیان هەیە.
تەنۆلکەی شەیتان کاتێک دروست دەبێت کە ئەلیکترۆنێک لە باندێکەوە بۆ باندێکی تر باز بدات. ئەم تەنۆلکەیە بارستەی سفری هەیە چونکە وزەی دوو باندەکان یەکسانن.
تەنۆلکەی شەیتان یان تەنۆلکەی پاینز کە پێیان دەوترێت پلازمۆنی بێبارستە، بریتین لەو تەنۆلکانەی کە لە دوو باندی ئەلیکترۆنی پێکهاتوون و بە بارستە و بارگەی کارەبایی سفرەوە دەلەرێنەوە.
زۆرتر لەو ماددانەدا دەبینرێت کە شێوەی دوو ڕەهەندییان هەیە، بەڵام لەوانەیە لە ماددە سێ ڕەهەندییەکانیشدا هەبن.
تەنۆلکەکانی شەیتان هەندێک تایبەتمەندیی بێوێنەیان هەیە. دەتوانن بە دیوارەکانی نەگەیێنەری کارەباییدا تێپەڕن و بەبێ گواستنەوەی بارستە، تین بگوازنەوە.
ئەم تایبەتمەندییانە وایان لێ دەکات سەرنجڕاکێش بن بەمەبەستی بەکارهێنان لە تەکنەلۆژیا نوێیەکاندا وەک سوپەرگەیێنەر و کۆمپیوتەری کوانتەم.
Superconductors سوپەرگەیێنەرەکان
Demon Particle تەنۆلکەی شەیتان
Theorize تیۆریزەکردن
David Pines mass بارسته
Plasmon پلازمۆن
Electric Charge بارگەی کارەبایی
Oscillations لەرینەوە
Three Dimension سێ ڕەهەندی
Electrical Insulator نەگەیێنەری کارەبایی
وەرگێڕ: دیلان ئیسماعیلزادە
چاودێری زمانی: ئەمیر ئارمانی
