
قوربانیی گوللە بوو بە گەنجترین کەس لە ئەمریکا کە ڕوواندنەوەی ڕووی بۆ کرا
ئامادەکردنی: ڕەحمان بەنوورە
rahmanbanoureh@gmail.com
کچێکی تەمەن ٢١ ساڵ کە بە ھۆی بەرکەوتنی گوللە لە دەموچاویدا تووشی کێشە ببوو، وەک مێرمنداڵێک بوو بە لاوترین کەس لە ئەمریکادا کە نەشتەرگەریی ڕوواندنەوەی ڕووی[1] لەسەر کرا.
بەپێی زانیارییەک کە لە نەخۆشخانەکەوە وەرگیراوە، ئەم نەشتەرگەرییە ماوەی ٣١ کاتژمێری کات خایاندووە.
کۆڕێک لە نەشتەرکاران توانیان سەداسەدی شانەی[2] ڕووی ئەو کچە بگۆڕنەوە بە شانەیەک کە لە بەخشەرێکی[3] دیکە وەرگیرا بوو، ئەم نەشتەرگەرییە بە “ڕوواندنەوەی تەواوی ڕوو”[4] پێناسە دەکرێت !
ئەم نەشتەرگەرییە ڕێگە بە نەخۆشەکە دەدات کە کردەوەکانی قسە کردن، ھەناسەدان، جووتن و قووتدان زۆر بە باشی ئەنجام بدات و لەم کارانەدا ھیچ کێشەیەکی نەبێت.
دوکتور برایان گاستمەن[5]، کە یەکێک لە نەشتەرکارەکانی ئەم نەخۆشە بوو، دەڵێت: ڕوواندنەوەی ڕوو بۆ ئەم کچە باشترین خەڵاتی ژیانی بوو و ئێستا دەتوانێت بە باشترین شێوە درێژە بە ژیانی بدات. لووت، لێو، مەڵاشوو، برژانگ و چەناگەی نوێ ئەو دەرفەتەی پێ بەخشیوە کە بتوانێت دیسان خۆی لەگەڵ کۆمەڵگا ڕێک بخاتەوە و داھاتوویەکی گەش وەک گەنجانی تر بۆخۆی بەدی بهێنێت.
بۆ ئەوەی کە نھێنییەکانی نەخۆش و بەخشەرەکە پارێزراو بێت، نەخۆشخانەکە ھیچ زانیارییەکی سەبارەت بە کەسایەتییەکانی ئەم نەشتەرگەرییە بڵاو نەکردووەتەوە، بەڵام تەنیا ئەو چەند ڕستەی ژێرەوەیان لە زمانی نەخۆشەکەوە گواستووەتەوە:
بێگومان گەیشتن بەم ئاستە لە دەرمان و چاکبوونەوە، ڕێگایەکی زۆر ئاستەم و تووشە، بەڵام من زۆر سپاسگوزارم کە ئەو ڕێگایە زۆر بە باشی بۆ من دۆزرایەوە. من بۆ ھەمیشە سپاسی ستاف و بەڕێوەبەرانی ئەو نەخۆشخانەیە دەکەم کە زۆر بە باشی ئاگاداری من بوون و ھیچ کەموکورتییەکم ھەست نەکرد. بێگۆمان ھیچ وشە و ڕستەیەک ناتوانێت ھەستی پێزانینم سەبارەت بە بەخشەرەکە و بنەماڵەکەی دەرببڕێت بۆ ئەو دیارییە جوانەی کە پێیانبەخشیوم.
ئێستا نەخۆشەکە خەریکە حاڵی باشتر دەبێت و دەبێت لە داھاتوودا چارەسەری ھێزبەخشی، قسەکردن و قووتدان و ھەروەھا چارەسەری پیشەیی[6] بۆ بکرێت. وەک ھەموو ئەو نەخۆشانەی کە نەشتەرگەریی ڕوواندنەوەیان بۆ دەکرێت، ئەو کچەش دەبێت تا کۆتایی ژیانی ئەو دەوایانە بەکار بهێنێت کە چالاکیی سیستمی بەرگریی[7] لەش لاواز[8] دەکەن. بەکارھێنانی ئەو دەوایانە بۆ ئەوەیە کە لەش نەتوانێت ئەو شانە نوێیەی کە پێی بەخشراوە ڕەتی بکاتەوە.
سەرچاوە:
https://www.livescience.com/59849-face-transplant-gunshot-wound.html
[1] face transplant پیوند صورت
[2] Tissueبافت
[3] Donor دهنده
[4] full face transplantپیوند کامل صورت
[5] Dr. Brian Gastman
[6] occupational therapyکاردرمانی
[7] Immune System سیستم ایمنی
[8] Suppress سرکوب
زۆر عالی بوو، دەست خۆش ?