یەکێک لە هۆیە گرنگەکانی ڕاگرتنی تەندروستیی دەروونی لە دۆخی قەیراندا بەرگری لە «کاوێژکردن»ە. کاوێژکردن لە ئاژەڵاندا واتا دووبارە جووینی ئەو خۆراکەی پێشتر خواردوویانە و قووتیان داوە.
ئەم پارێزە توانای دانانی کێش و کۆنترۆڵی شەکرەی خوێن و چەوری ناو سکی هەیە وە هاوکات کۆگای ماسولکەکانیش دەپارێزێت هەروەها هەوکردنی پاش کۆرۆناش کەم دەکاتەوە.
جەستەی وەرزشوانان بە بەراورد لەگەڵ کەسانێک کە وەرزش ناکەن، دەتوانێت لە کاتی چالاکیی جەستەییدا ئۆکسجینی زیاتر هەڵبمژێت.
شێرپەنجەی سورێنچک هەشتەمین شێرپەنجەی بکوژی جیهانە و گرنگترین هۆکارەکانی بەدیهاتنی ئەم شێرپەنجەیە دەگەڕێتەوە بۆ ڕەوشت و شێوازی خواردن و جۆراوجۆریی خۆراک.
لە توێژینەوەکان کە لە ساڵی ٢٠١١ بڵاوکرایەوە دەرکەوت خواردنی ٢٠٠ میل شیر لە ڕۆژدا پەیوەندیی بە کەمبوونەوەی رێژەی بەرچاوی ٦٪ی لە مەترسیی نەخۆشییەکانی دڵ و خوێنبەرەکان (دەمار) هەیە.
بارودۆخی ژیان لە کاتی منداڵیدا وەک هەبوونی هاوڕێ و خوشک و برای کەمتر، پەیوەندیی ساردوسڕ لەگەڵ دایک و باوکان، تەندروستی خراپ و گەورەبوون لە خێزانێکی هەژاردا، هەموویان پەیوەندیدارن بە ڕێژەیەکی زیاتر لە تەنیایی لە تەمەنی سەرتردا. تەنیایی لە دەیەی ڕابردوودا بابەتێکی جێگەی سەرنج بووە چونکە دەرکەوتووە کە پەیوەندی بە زیانگەیاندن بە تەندروستییەوە هەیە و لەگەڵ زیاتر بخوێنەوە…
نەزۆکی لە پیاوەکاندا دەکرێت بە کێشەکانی دیکەی تەندروستییەوە ببەسترێتەوە. توێژینەوەیەک کە لەم دواییەدا لە گۆڤاری توێژینەوەی شێرپەنجەی مەمکدا بڵاو کراوەتەوە، پەیوەندییەکی بەهێز لە نێوان شێرپەنجەی مەمک و نەزۆکی لە پیاواندا دەردەخات. توێژینەوەکە ئاماژە بەوە دەکات کە هەرچەندە شێرپەنجەی مەمک لە نێرینەکاندا کەمتر باوە، بەڵام چانسی شێرپەنجەی مەمک لە پیاوە نەزۆکەکاندا بە بەراورد لەگەڵ ئەو پیاوانەی زیاتر بخوێنەوە…
ئەنجامی شیکارییەکی مێتا کە لە ساڵی ٢٠٢١دا بڵاو کرایەوە دەریخست کە خواردنی زەردەچێوە (بە پێکهاتەی چالاک لە ٨٠ بۆ ٥٠٠ میلیگرام لە ڕۆژێکدا) دەتوانێت پارامێتەرەکانی شەکری خوێن (ئاستی شەکری خوێن و ئاستی ئەنسۆلین) لە ژنانی تووشبوو بە PCOS (سەندرۆمی هێلکەدانی فرە کیسی) باشتر بکات. پێویستە ئاماژە بەوە بکرێت کە هەر کەوچکە چایەک لە زەردەچێوە ٢٠٠ زیاتر بخوێنەوە…
نەخۆشیی کۆلێرا (بە ئینگلیزی: Cholera، بە فارسی: وبا) نەخۆشییەکی بەکتریاییه کە لە ڕێگەی ئاوی پیسبوو بە پیسایی مرۆڤی نەخۆشەوە دەگوازرێتەوە.